powierzenie pracownikowi innej pracy art 42 4 kp wzór
Okoliczności, które pozwolą pracownikowi obronić się przed ponoszeniem odpowiedzialności za mienie powierzone. Warto wskazać na następujące okoliczności faktyczne, które co do zasady mogą powodować zwolnienie pracownika od odpowiedzialności odszkodowawczej wynikającej z art. 124 Kodeksu pracy: niewłaściwa organizację pracy,Sytuacja zmusza Cię do oddelegowania pracownika do innej placówki? Tymczasowa zmiana miejsca wykonywanej pracy wymaga dopełnienia odpowiednich formalności. Sprawdź jakie warunki należy spełnić, aby czasowe oddelegowanie pracownika do innej pracy odbyło się zgodnie z literą prawa! Oddelegowanie do innej pracy – omówione zagadnienia: 1. Czasowe oddelegowanie pracownika w Kodeksie Pracy 2. Przesłanki wynikające z art. 42 § 4 3. Oddelegowanie pracownika do innej pracy, w innej miejscowości 4. Jak powinno przebiegać oddelegowanie pracownika? Czasowe oddelegowanie pracownika w Kodeksie Pracy Kodeks pracy (art. 42 § 4) daje pracodawcy możliwość oddelegowania pracownika do innej pracy niż ta określona w umowie o pracę, na maksymalny okres 3 miesięcy w ciągu jednego roku kalendarzowego. Bez konieczności zawarcia z pracownikiem porozumienia zmieniającego lub wypowiedzenia warunków pracy lub płacy (tzw. wypowiedzenia zmieniającego). W takiej sytuacji w stosunku do pracownika można zastosować standardowe polecenie służbowe (art. 100 § 1 kodeksu pracy), które nie wymaga jego zgody i może zostać wyrażone w formie pisemnej lub ustnej. W praktyce dla celów dowodowych warto jednak sporządzić formę pisemną dla tego typu polecenia służbowego. Rodzi to istotne skutki prawne, pracownik z tego powodu nie posiada możliwości odwołania się od tego polecenia do sądu pracy na podstawie art. 44 kodeksu pracy. Pracownik nie ma również innej podstawy prawnej do kwestionowania polecenia pracodawcy przed sądem pracy. Biuro Rachunkowe – dedykowana księgowa Takie stanowisko zaprezentował Sąd Najwyższy w wyroku z 25 lipca 2003 r. (I PK 269/02, OSNP 2004/16/280), orzekając, że pracownikowi, któremu pracodawca na podstawie art. 42 § 4 powierzył inną pracę, nie przysługują roszczenia przewidziane w razie nieuzasadnionego lub naruszającego przepisy wypowiedzenia umowy o pracę (art. 45 § 1 albo jej warunków (art. 45 § 1 w związku z art. 42 § 1 W związku z powyższym, pracownik nie ma prawnej możliwości, aby skutecznie dochodzić przed sądem o przywrócenie go do dotychczasowej pracy. Takie działanie pracownika, nie znajdowałoby uzasadnienia tzn. byłoby pozbawione podstawy prawnej, chyba, że pracodawca nie dopełnił wymienionych poniżej przesłanek. Przesłanki wynikające z art. 42 § 4 kodeksu pracy, które pracodawca powinien spełnić, aby móc skutecznie oddelegować pracownika do innej pracy: pracownik powinien świadczyć pracę inną niż ta określona w treści zawartej z nim umowy o pracę; pracownik powinien posiadać kwalifikacje do wykonywania innej pracy, do której zostaje oddelegowany; pracownik nie może zostać oddelegowany do pracy poniżej, ani powyżej swoich kwalifikacji np. nauczyciel nie może zostać skierowany do pracy jako woźny; w wyroku z 8 maja 1997 r. (I PKN 131/97, OSNP 1998/6/178) Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że powierzenie pracownikowi (technik chemik) pracy niewymagającej żadnych kwalifikacji zawodowych (sprzątanie) w okresie biegnącego wypowiedzenia warunków pracy i płacy stanowi naruszenie art. 42 § 4; wynagrodzenie pracownika nie może ulec obniżeniu, nawet jeśli praca, do której został skierowany, np. w regulaminie wynagradzania posiada niższe widełki płacowe; oddelegowanie pracownika do innej pracy może zostać podyktowane wyłącznie uzasadnionymi potrzebami pracodawcy. Orzecznictwo sądów wskazuje, że zwrot: „uzasadnione potrzeby pracodawcy” oznacza uzasadnione potrzeby całego przedsiębiorstwa, a nie tylko wydzielonej jego części tj. komórki organizacyjnej, do której pracownik został oddelegowany (wyrok SN z 8 sierpnia 1979 r., I PR 55/79, OSNC 1980/2/30). Księgowość Internetowa – 30 dni za darmo Przykład 1. Pan Waldemar pracuje w banku jako administrator sieci, posiada oprócz tego kwalifikacje jako grafik. Pracodawca Pana Waldemara w związku z organizacją kampanii reklamowej, w poleceniu służbowym zawartym na piśmie (dla celów dowodowych) na okres jednego miesiąca zlecił, aby Pan Waldemar pracował w banku, ale w charakterze grafika, a nie administratora sieci. Sytuacja ta jest prawidłowa, gdyż spełnia przesłanki zawarte w art. 42 § 4. ▲ wróć na początek Oddelegowanie pracownika do innej pracy, w innej miejscowości Artykuł 42 § 4 kodeksu pracy budzi wśród specjalistów przepisów prawa pracy zróżnicowane poglądy, w przedmiocie tego, czy powierzenie pracownikowi innej pracy niż określona w umowie o pracę, dotyczy także sytuacji zmiany miejsca wykonywania pracy. Pośrednio takie rozwiązanie dopuszcza, wyrok Sądu Najwyższego z 16 lutego 1995 r., (I PRN 122/94, OSNP 1995/15/189), w którym Sąd Najwyższy nie zakwestionował skierowania pracownika do innej pracy, która świadczona była w innej miejscowości. Natomiast przesłanka wykonywania innego rodzaju pracy obowiązkowo powinna zostać spełniona. Program do faktur – Darmowe konto Pracodawca powinien zwrócić szczególną uwagę na zapis zawarty w treści umowy o pracę, dotyczący miejsca wykonywania pracy, jeżeli wskazano w niej tylko zakład, z brakiem sprecyzowania konkretnej komórki organizacyjnej i adresu, daje to większe możliwości manewru pracodawcy, który chce skorzystać z trybu przewidzianego dla art. 42 § 4. Jeżeli pracodawca zatrudnia pracowników, którzy wykonują pracę głównie w terenie (np. przedstawiciele handlowi, pracownicy serwisu, montażyści itp.) warto, aby w treści umowy o pracę widniał, zapis dotyczący obowiązku pracownika do wykonywania pracy, nie tylko w siedzibie zakładu pracy, lecz również w ramach zadań zakładu, także w innych miejscach na terenie obejmującym działalnością tego zakładu. UWAGA! Należy pamiętać, aby nie stosować takiej praktyki, w stosunku do pracowników typowo stacjonarnych, którzy pracują stale, w jednym miejscu, a specyfika ich stanowiska pracy nie uzasadnia zastosowania szerokich ram, określających miejsce wykonywania pracy np. pracownik biurowy. Wówczas pracodawca zapewnia sobie większą swobodę w możliwości skorzystania z oddelegowania pracownika do innej pracy, znajdującej się w innej miejscowości, bez potrzeby zastosowania wypowiedzenia warunków pracy i płacy, czy porozumienia zmieniającego. Niemniej jednak, należy zachować ostrożność w interpretacji, że art. 42 § 4 kodeksu pracy daje pracodawcy podstawy do powierzenia pracownikowi innej pracy, w innej miejscowości. Często bowiem ten przepis, jest interpretowany przez sądy pracy i inspektorów PIP, że miejsce pracy pracownika określone w jego umowie o pracę stanowi jej odrębny element ( tzw. warunek pracy) i właściwym trybem zmiany miejsca świadczenia pracy jest zastosowanie dla takiego pracownika, porozumienia zmieniającego lub wypowiedzenia warunków pracy i płacy (tzw. wypowiedzenia zmieniającego). ▲ wróć na początek Przykład 2: Pani Jadwiga pracuje od sześciu lat, w sklepie X jako sprzedawca, posiada umowę o pracę na czas nieokreślony. W związku z tym, że w okolicy sklepu, powstał duży supermarket, obroty gwałtownie spadły. Pracodawca pani Jadwigi, postanowił w miesiącu styczniu oddelegować ją na okres trzech miesięcy do innego sklepu, usytuowanego w innym mieście, w którym obroty są na bardzo wysokim poziomie i brakuje tam aktualnie kadry. Właściwym rozwiązaniem tej sytuacji jest zaproponowanie pani Jadwidze porozumienia zmieniającego, ponieważ pracodawca oferuje jej tą samą pracę, w innym mieście, co oznacza, że nie spełnia przesłanek, aby skorzystać z art. 42 § 4. Jeżeli pani Jadwiga nie wyrazi zgody na porozumienie zmieniające, pracodawca będzie zmuszony do zastosowania wypowiedzenia warunków pracy i płacy (na podstawie art. 42 kodeksu pracy tzw. wypowiedzenia zmieniającego). W sytuacji kiedy pani Jadwiga nie zgodzi się na porozumienie zmieniające, pracodawca wręcza jej sporządzone w formie pisemnej wypowiedzenie warunków pracy i płacy z dniem 23 stycznia 2018 r. Pani Jadwiga posiada 3 miesięczny okres, wypowiedzenia, połowa upływu okresu wypowiedzenia w jej przypadku mija przed upływem 1,5 miesiąca. Aby właściwie ustalić datę upływu połowy okresu wypowiedzenia należy ustalić, jaki okres wypowiedzenia dotyczy pracownika, któremu wręczamy wypowiedzenie zmieniające warunki pracy i płacy (należy sprawdzić czy wypowiedzenie umowy o pracę dla takiego pracownika liczone jest w miesiącach, tygodniach, czy dniach): jeżeli wypowiedzenie pracownika, jest liczone w miesiącu/miesiącach, bieg wypowiedzenia rusza w pierwszy dzień miesiąca następującego po wypowiedzeniu; jeżeli wypowiedzenie pracownika jest liczone w tygodniu/tygodniach, bieg wypowiedzenia rozpoczyna się od najbliższej niedzieli; jeżeli wypowiedzenie pracownika liczone jest w dniach roboczych, okres wypowiedzenia liczony jest od następnego dnia roboczego. W przedstawionym przykładzie, pani Jadwiga, posiada umowę o pracę na czas nieokreślony z 3-miesięcznym okresem wypowiedzenia. Skoro otrzymała wypowiedzenie zmieniające 23 stycznia 2018, bieg wypowiedzenia rozpocznie się z dniem 1 lutego 2018, a zakończy się 30 kwietnia 2018 r. Połowa upływu okresu wypowiedzenia zmieniającego to data: 15 marca 2018. Jeżeli pani Jadwiga do tego momentu, nie złoży oświadczenia o nieprzyjęciu warunków zawartych w wypowiedzeniu zmieniającym, będzie to jednoznaczne z wyrażeniem zgody na nowe warunki, które wejdą w życie od 1 maja 2018, czyli po upływie całego okresu wypowiedzenia. Jeżeli w umowie o pracę jest wskazane konkretne miejsce świadczenia pracy, z podaną nazwą i adresem oddziału przedsiębiorstwa, a pracodawca chce skierować pracownika np. do oddziału przedsiębiorstwa w innym mieście, najbezpieczniejszym w tym momencie rozwiązaniem, jest zawarcie porozumienia zmieniającego z pracownikiem, a jeżeli to niemożliwe, należy skorzystać z trybu przewidzianego dla wypowiedzenia warunków pracy i płacy (art. 42 kodeksu pracy). Wówczas ramy czasowe nie obowiązują pracodawcy, który może np. oddelegować pracownika na cały rok, a nie na 3 miesiące w danym roku kalendarzowym. Pracodawcy korzystający z wypowiedzenia warunków pracy i płacy powinni mieć na uwadze, że pracownikowi przysługuje odwołanie do sądu pracy, tak jak przy standardowym wypowiedzeniu umowy o pracę. Relokacja a delegacja – sprawdź, na czym polegają różnice! ▲ wróć na początek Czasowe powierzenie innej pracy. W § 4 artykułu 42 Kodeksu pracy czytamy: wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy lub płacy nie jest wymagane w razie powierzenia pracownikowi, w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy, innej pracy niż określona w umowie o pracę na okres nieprzekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym
Nie wiem czego dotyczyła sprawa i w jakiej formie oddelegowano pracownika, ale ja na podstawie tego artykułu oddelegowuje pracowników do innej miejscowości (takie są potrzeby pracodawcy). Ponizej treść z komentarza prawa pracy;"Oddelegowanie pracownika Co do zasady, miejscem pracy, w którym pracownik jest zobowiązany świadczyć pracę, jest miejsce określone w łączącej go z pracodawcą umowie o pracę. W praktyce zdarzają się jednak sytuacje, w których zachodzi potrzeba czasowego oddelegowania pracownika do pracy np. w innym oddziale firmy. Oddelegowanie takie odbywa się najczęściej na podstawie art. 42 § 4 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94) - dalej zgodnie z którym wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy lub płacy nie jest wymagane w razie powierzenia pracownikowi, w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy, innej pracy niż określona w umowie o pracę na okres nieprzekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym, jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownika. Panujące w doktrynie jeszcze kilka lat temu poglądy były dość stanowcze i przyjmowano, że pracodawca nie ma prawa na podstawie art. 42 § 4 oddelegować pracownika do innego niż wskazane w umowie miejsca pracy (do innej miejscowości) (zob. T. Bińczycka-Majewska, Zmiana treści umownego stosunku pracy, Warszawa 1985, s. 48). W ostatnim czasie uległy one jednak złagodzeniu i pojawiają się także głosy odmienne. Wskazuje się, że argumentem przemawiającym za przyjęciem takiej możliwości może być wyrok SN z dnia 16 lutego 1995 r., I PRN 122/94, OSNAPIUS 1995, nr 15, poz. 189, w którym stwierdzono, że pracownik, który nie stawia się do wyznaczonego mu przez pracodawcę na podstawie art. 42 § 4 miejsca pracy, położonego w innym mieście, a stawia się do pracy w dotychczasowym miejscu, nie wykazuje zamiaru porzucenia pracy w rozumieniu art. 65 § 1 Choć wyrok ten nie odnosił się bezpośrednio do kwestii oddelegowania, należy zwrócić uwagę na to, że SN w uzasadnieniu do niego nie zakwestionował możliwości takiego oddelegowania na podstawie art. 42 § 4 Jeśli uznamy tego rodzaju oddelegowanie za dopuszczalne, musimy mieć świadomość, że może ono obejmować tylko i wyłącznie okres wskazany w treści tego przepisu, czyli nieprzekraczający w roku kalendarzowym 3 miesięcy. Jeśli w przedstawionym przypadku wchodzi w grę zmiana miejsca pracy na okres dłuższy, umowa o pracę powinna zostać zmieniona w zakresie określonego w niej miejsca pracy bądź to na podstawie porozumienia stron, bądź na podstawie wypowiedzenia zmieniającego. "Art. 42 § 4 k.p. zezwala na po-wierzenie pracownikowi innej pracy bez dokonywania wypo-wiedzenia zmieniającego, gdy w „normalnych warunkach” ko-nieczne jest wypowiedzenie warunków pracy i płacy. Prze-pis ten nie dotyczy zatem sytu-acji, gdy zmiana zakresu obo-wiązków spowodowana jest złym stanem zdrowia pracow-nika.
Jednym z podstawowych sposobów rozwiązania stosunku pracy zawartego na czas nieokreślony, jest wypowiedzenie. Wypowiedzenie umowy o prace jest jednostronną czynnością prawną, do ważności której wymagane jest złożenie oświadczenia woli tylko jednej strony. Skutek rozwiązujący umowę o pracę następuje wówczas po upływie okresu wypowiedzenia, którego długość zależy od rodzaju umowy o pracę i długości zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy. Okres wypowiedzeniaNa podstawie art. 32 § 1 Kodeksu pracy, każda ze stron stosunku pracy może rozwiązać za wypowiedzeniem umowę o pracę zawartą na:a. okres próbny,b. czas nieokreślony,c. czas określony dłuższy niż 6 miesięcy, o ile strony w umowie o pracę ustaliły taką możliwość,d. na wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na okres próbny wynosi:- 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,- 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,- 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata. Do okresu zatrudnienia, od którego zależy długość okresu wypowiedzenia, wlicza się pracownikowi okres zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana pracodawcy nastąpiła na zasadach określonych w art. 231 Kodeksu pracy, a także w innych przypadkach, gdy z mocy odrębnych przepisów nowy pracodawca jest następcą prawnym w stosunkach pracy nawiązanych przez pracodawcę poprzednio zatrudniającego pracownika. Przy ustalaniu wymaganego okresu wypowiedzenia, należy pamiętać, że okres zatrudnienia liczymy od dnia zawarcia umowy o pracę z pracownikiem do dnia jej rozwiązania po upływie okresu wypowiedzenia. Jeżeli więc 3-letni okres zatrudnienia mija u danego pracownika już po wręczeniu wypowiedzenia, jednakże przed rozwiązaniem stosunku pracy, to wówczas pracodawca powinien zachować 3-miesięczny okres wypowiedzenia. Potwierdza to wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 maja 1999 r., zgodnie z którym o długości okresów wypowiedzenia (art. 36 § 1 decyduje okres zatrudnienia u danego pracodawcy liczony od dnia zawarcia umowy o pracę do daty jej rozwiązania z upływem okresu wypowiedzenia (I PKN 34/99, OSNAPiUS 2000/14/544). Na mocy art. 36 § 6 Kodeksu pracy, strony mogą po dokonaniu wypowiedzenia umowy o pracę przez jedną z nich ustalić wcześniejszy termin rozwiązania umowy. Ustalenie takie nie zmienia trybu rozwiązania umowy o pracę, co oznacza, że w świadectwie pracy należy wpisać, że stosunek pracy uległ rozwiązaniu na skutek wypowiedzenia. Zaznaczyć należy, że skrócenie okresu wypowiedzenia w tym trybie nie pozbawia pracownika możliwości odwołania się od tego wypowiedzenia do Sądu Pracy. Wskazuje na to Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 24 lutego 1994 r., w której stwierdza, że w wypadku wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę, ustalenie przez strony wcześniejszego terminu rozwiązania umowy o pracę (art. 36 § 6 nie pozbawia pracownika roszczeń wynikających z art. 45 (Uchwała Składu Siedmiu Sędziów SN z dnia 24 lutego 1994 r., I PZP 57/93, OSNAPiUS 1994/10/157).Wskazane w Kodeksie pracy okresy wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony wskazują na minimalną długość wypowiedzenia umowy, która nie może być jednostronnie przez żadną stronę stosunku pracy skrócona, poza wypadkami przewidzianymi w przepisach. Nie oznacza to natomiast, że strony nie mogą w umowie o pracę ustalić dłuższego okresu wypowiedzenia umowy, aniżeli wynika to z Kodeksu pracy. Dopuszczalność takiego ukształtowania umowy potwierdza orzecznictwo Sądu Najwyższego, który przykładowo w uchwale z dnia 9 listopada 1994 r., stwierdził, że zastrzeżenie w umowie o pracę zawartej na czas nieokreślony dwunastomiesięcznego okresu wypowiedzenia tej umowy przez zakład pracy jest dopuszczalne na podstawie art. 18 § 2 SN z dnia 9 listopada 1994 r., I PZP 46/94, OSNAPiUS 1995/7/87). Podobnie Sąd Najwyższy wypowiedział się w wyroku z dnia 2 października 2003 r., gdzie stwierdził, że zastrzeżenie dla obu stron w umowie o pracę okresu wypowiedzenia dłuższego, niż przewidziany w Kodeksie pracy, nie musi być automatycznie uznane za niekorzystne dla pracownika, jeżeli w jego efekcie uzyskiwał dłuższy okres wypowiedzenia przez pracodawcę, a sytuacja na rynku pracy oraz zapotrzebowanie na pracę określonego rodzaju, mogła czynić praktycznie nierealną możliwość wypowiedzenia przez pracownika (I PK 416/02, OSNAPiUS 2004/19/328).W praktyce często powstają wątpliwości związane z wyliczaniem okresu wypowiedzenia. Wskazówki w tym zakresie zawiera art. 30 § 21 Kodeksu pracy. Zgodnie z tym przepisem, okres wypowiedzenia umowy o pracę obejmujący tydzień lub miesiąc lub ich wielokrotność kończy się odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca. Przykład 1: pracodawca wręcza 2-tygodniowe wypowiedzenie w poniedziałek 3 stycznia 2011 r. – umowa o pracę ulegnie rozwiązaniu w sobotę 22 stycznia 2011 r. (i taką datę ustania zatrudnienia należy wpisać na świadectwie pracy).Przykład 2: pracodawca wręcza 3-miesięczne wypowiedzenie 3 stycznia 2011 r. – umowa o pracę ulegnie rozwiązaniu 30 kwietnia 2011 także: Wezwanie do pracy w okresie wypowiedzenia>>W praktyce bardzo często zdarza się, że po wypowiedzeniu pracownikowi umowy o pracę, pracodawca nie chce, aby wykonywał on dalej dotychczasowe obowiązki. Niejednokrotnie pracodawcy decydują się zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia, przyznając im jednocześnie prawo do wynagrodzenia za pracę. Najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazuje jednak, że takie praktyki pracodawców są niezgodne z prawem. Przykładowo w wyroku z dnia 4 marca 2009 r. Sąd Najwyższy stwierdza, że co do zasady - wzajemny obowiązek pracodawcy zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem przysługującym za pracę wykonaną sprzeciwia się odsunięciu przez pracodawcę od świadczenia pracy pracownika, któremu - w przypadkach bezpodstawnego lub bezprawnego zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy w okresie trwającego stosunku pracy - przysługuje roszczenie o dopuszczenie do świadczenia umówionej lub innej odpowiedniej pracy. Potwierdza to zasada ekwiwalentnego wynagradzania za pracę pracownika, któremu przysługuje roszczenie o wynagrodzenie wyłącznie za pracę wykonaną (art. 80 zdanie pierwsze kp), a za czas niewykonywania pracy zachowuje on prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią (art. 80 zdanie drugie kp). Oznacza to, że pracodawca nie może według własnego jednostronnego i swobodnego uznania zwolnić pracownika z obowiązku pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia (bez świadczenia pracy), bo w przepisach prawa pracy nie ma do tego podstawy prawnej (z wyjątkiem ustawowego zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia pracownika odwołanego ze stanowiska określonym w art. 70 § 2 kp) (II PK 202/2008, niepubl.).Oznacza to, że pracodawca nie ma podstaw prawnych, aby po wręczeniu wypowiedzenia umowy o pracę pracownikowi, zwolnić go z obowiązku świadczenia pracy do czasu rozwiązania stosunku jednak inna prawna możliwość, a mianowicie powierzenie pracownikowi innej pracy niż określona w umowie o pracę. Podstawą prawną są tu przepisy Kodeksu pracy (art. 42 § 4) oraz w odniesieniu do pracowników samorządowych – ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych ( Na podstawie tych przepisów, jeżeli wymagają tego potrzeby jednostki, pracownikowi samorządowemu można powierzyć, na okres do 3 miesięcy w roku kalendarzowym, wykonywanie innej pracy niż określona w umowie o pracę, zgodnej z jego kwalifikacjami. W okresie tym przysługuje pracownikowi wynagrodzenie stosowne do wykonywanej pracy, lecz nie niższe od dotychczasowego (pracownicy samorządowi). Uregulowanie kodeksowe jest niemal identyczne, gdyż w myśl art. 42 § 4, Wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy lub płacy nie jest wymagane w razie powierzenia pracownikowi, w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy, innej pracy niż określona w umowie o pracę na okres nie przekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym, jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownikowi innej pracy stanowi rozszerzenie zakresu uprawnień kierowniczych pracodawcy określonych art. 100 Kodeksu pracy. Zgodnie z tym przepisem pracownik obowiązany jest stosować się do poleceń przełożonych, ale tylko dotyczących pracy i zgodnych z przepisami prawa i umową o pracę. Powierzenie innej pracy to polecenie niezgodne z zakresem obowiązków określonych w umowie, a mimo to pracownik obowiązany jest się zastosować do tego innej pracy, aby było zgodne z prawem musi spełniać łącznie 4 warunki:1. Uzasadnione potrzeby pracodawcy (potrzeby jednostki),2. Okres powierzenia innych obowiązków nie dłuższy niż 3 miesiące w roku kalendarzowym,3. Pracownik ma kwalifikacje wymagane do tej innej pracy,4. Wynagrodzenie pracownika nie ulegnie potrzeby pracodawcy (potrzeby jednostki samorządowej)Za uzasadnione potrzeby zakładu pracy, zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, uznaje się uzasadnione potrzeby zakładu pracy jako całości, a nie tylko jednostki (komórki) organizacyjnej zakładu pracy do pracy, w której pracownik został skierowany (tak wyrok z dnia 8 sierpnia 1979 r., I PR 55/79, OSNCP 1980 r. nr 2 poz. 30). W świetle powyższego przepisu potrzeby zakładu pracy należy rozumieć szeroko. Potrzebą powierzenia pracownikowi innej pracy może być np. potrzeba zastąpienia innego pracownika, konieczność usunięcia awarii albo sytuacja, gdy stanowisko pracy, na które pracownik został przywrócony orzeczeniem sądu, zostało obsadzone przez inną osobę i trzeba odpowiedniego czasu na dokonanie zmian organizacyjno-personalnych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 sierpnia 1976 r., I PR 103/76, OSPiKA 1978 r. nr 3 poz. 44). Natomiast pojęcie potrzeb pracodawcy nie obejmuje zmiany zakresu obowiązków pracownika z powodu stanu jego zdrowia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 października 1999 r., I PKN 293/99, OSNP 2001 nr 13 poz. 113).Okres powierzenia obowiązkówPowierzenie innej pracy może nastąpić wyłącznie na czas określony – do 3 miesięcy w roku kalendarzowym. Należy zwrócić uwagę, że ograniczenie dotyczy każdego roku kalendarzowego. Zgodne z prawem może być nawet powierzenie innych obowiązków w okresie od 1 października do końca grudnia danego roku (3 miesiące), a następnie kolejne na okres od 1 stycznia do końca marca kolejnego roku. Chodzi bowiem o nieprzekraczanie okresu 3 miesięcy w roku powierzenia innej pracy może być również dzielony na krótsze okresy, np. 3 razy po 1 miesiącu w roku kalendarzowym. Tych okresów może być i okres, na jaki można pracownikowi powierzyć inną pracę jest równy maksymalnemu okresowi wypowiedzenia umowy o pracę, określonemu przepisami prawa pracy. Jeżeli więc przyczyn wypowiedzenia umowy uzasadnia jednocześnie powierzenie pracownikowi innej pracy (np. likwidacja dotychczasowego stanowiska pracy), możliwe jest wykorzystanie tej opcji z orzecznictwem Sądu Najwyższego, pracą odpowiednią do kwalifikacji pracownika jest praca, która ich nie przekracza i przy której te kwalifikacje znajdą choćby częściowe zastosowanie (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 lutego 1998 r., I PKN 515/97, OSNAP 1999 r. nr 2 poz. 46). Natomiast za kwalifikacje uznaje się nie tylko przygotowanie zawodowe pracownika, jego formalne wykształcenie, zdobyte doświadczenie zawodowe i potrzebne umiejętności, ale także właściwości psychofizyczne oraz zdolności do wykonywania określonych czynności z punktu widzenia zdrowia psychicznego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 października 2000 r., I PKN 61/2000, Monitor Prawniczy 2001 r. nr 11 str. 574). Przykładowo w wyroku z dnia 8 maja 1997 r., Sąd Najwyższy stwierdził, że powierzenie pracownikowi (technik chemik) pracy nie wymagającej żadnych kwalifikacji zawodowych (sprzątanie) w okresie biegnącego wypowiedzenia warunków pracy i płacy stanowi naruszenie art. 42 § 4 kp. (I PKN 131/97, OSNAPiUS 1998/6 poz. 178).WynagrodzeniePo powierzeniu pracownikowi wykonywania innej pracy jego dotychczasowe wynagrodzenie nie może ulec zmianie na jego niekorzyść. Według Sądu Najwyższego, dla porównania wynagrodzenia przed i po powierzeniu innej pracy badamy wysokość wynagrodzenia pracownika obliczonego na zasadach ustalenia ekwiwalentu za niewykorzystany urlop (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 1990 r., I PR 362/90, OSP 1991 nr 9 poz. 213).Czytaj także: Kiedy można zwolnić pracownika samorządowego mianowanego>>Roszczenia pracownikaPracownikowi, któremu pracodawca na podstawie art. 42 § 4 kp powierzył inną pracę, nie przysługują roszczenia przewidziane w razie nieuzasadnionego lub naruszającego przepisy wypowiedzenia umowy o pracę (art. 45 § 1 kp) albo jej warunków (art. 45 § 1 kp w związku z art. 42 § 1 kp) (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 2003 r., I PK 269/2002, OSNP 2004/16 poz. 280).Pracownik może natomiast domagać się ustalenia przez sąd pracy bezprawności działania pracodawcy, o ile nie powoduje obniżenia wynagrodzenia (tak postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 2005 r., I PZ 5/2005, OSNP 2006/1-2 poz. 18). Jeżeli powierzenie innej pracy spowoduje obniżenie wynagrodzenia, to roszczenie opiera się o świadczenie pieniężne – zapłatę wynagrodzenia za być również tak, że odmowę wykonania innej pracy pracodawca potraktuje jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracownika (art. 52 § 1 Kodeksu pracy) i na tej podstawie rozwiąże z pracownikiem umowę o pracę. W takim wypadku analiza prawidłowości powierzenia innej pracy będzie dokonywana w procesie o przywrócenie do pracy lub odszkodowanie za niezasadnie (niezgodne z prawem) rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia (art. 56 § 1 Kodeksu pracy).Podstawa prawna:• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy ( z 1998 r., Nr 21, poz. 94 ze zm.) – art. 30 § 21, art. 32 § 1, art. 36 § 6, art. 42 § 4, art. 52 § 1, art. 56 § 1, art. 80,• Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych ( Nr 223, poz. 1458 ze zm.) – art. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 maja 1999 r., (I PKN 34/99, OSNAPiUS 2000/14/544),• uchwała Składu Siedmiu Sędziów SN z dnia 24 lutego 1994 r., (I PZP 57/93, OSNAPiUS 1994/10/157),• uchwała SN z dnia 9 listopada 1994 r., (I PZP 46/94, OSNAPiUS 1995/7/87),• wyrok SN z dnia 2 października 2003 r., (I PK 416/02, OSNAPiUS 2004/19/328),• wyrok SN z dnia 4 marca 2009 r., (II PK 202/2008, niepubl.),• wyrok SN z dnia 8 sierpnia 1979 r., (I PR 55/79, OSNCP 1980 r. nr 2 poz. 30),• wyrok SN z dnia 18 sierpnia 1976 r.,(I PR 103/76, OSPiKA 1978 r. nr 3 poz. 44),• wyrok SN z dnia 13 października 1999 r., (I PKN 293/99, OSNP 2001 nr 13 poz. 113),• wyrok SN z dnia 5 lutego 1998 r., (I PKN 515/97, OSNAP 1999 r. nr 2 poz. 46),• wyrok SN z dnia 4 października 2000 r., (I PKN 61/2000, Monitor Prawniczy 2001 r. nr 11 str. 574),• wyrok SN z dnia 8 maja 1997 r., (I PKN 131/97, OSNAPiUS 1998/6 poz. 178),• wyrok SN z dnia 22 listopada 1990 r., (I PR 362/90, OSP 1991 nr 9 poz. 213),• wyrok SN z dnia 25 lipca 2003 r., (I PK 269/2002, OSNP 2004/16 poz. 280),• postanowienie SN z dnia 24 maja 2005 r., (I PZ 5/2005, OSNP 2006/1-2 poz. 18).Dariusz